Witte Kerst
Witte kerst in Nederland
22 december 2006 - Ons land had beleefde in 1981 zijn laatste witte kerst, dat wil zeggen met op beide
kerstdagen een gesloten sneeuwdek in De Bilt. Het hoofdstation van het KNMI is als referentie gekozen
omdat hiervan de sneeuwgegevens over meer dan honderd jaar bekend zijn.
Kans op een witte kerst
De witte kerst is een jaarlijks terugkerende hype, waar meteorologische instituten als het KNMI mee
geconfronteerd worden. Voor een periode langer dan tien dagen vooruit is er weinig zinnigs te zeggen
over de sneeuwkansen en zodra de kerst binnen de termijn van de tiendaagse valt is het nog steeds moeilijk.
Sneeuwverwachtingen zijn heel lastig te maken, laat staan een verwachting dat er twee dagen achtereen
op één bepaalde plek (De Bilt) tijdens de ochtendwaarneming een dekkende sneeuwlaag ligt. Uitspraken
daarover hebben, zeker als ze dagen tevoren worden gedaan, niet meer betekenis dan speculaties over
dominostenen. Het enige waar op lange termijn wel iets over te zeggen valt zijn de klimatologische
kansen. In ruim een eeuw is een witte kerst in ons land slechts zes keer voorgekomen. Een eenvoudig
rekensommetje levert een kanspercentage op van ongeveer 6%. Let wel dat is de klimatologische
kanswaarde en dat hoeft niet overeen te komen met de kans op een witte kerst in een bepaald jaar.
Laatste witte kerst in 1981
Bij de laatste officiële witte kerst in 1981 lag in het midden van het land plaatselijk 20 centimeter sneeuw,
die de dagen voor kerst was gevallen. Limburg en Brabant moesten toen met enkele centimeters sneeuw
genoegen nemen. De laatste keer dat het juist met kerst flink sneeuwde en de sneeuw bleef liggen was
in 1964. De zwaarste vracht kregen toen de zuidelijke provincies, waar tijdens de beide kerstdagen zo'n
10 tot 15 centimeter sneeuw viel. In het begin van de jaren zestig van de 20e eeuw lag er drie jaar
achtereen sneeuw met Kerstmis: in 1962 op tweede kerstdag, in 1963 op eerste kerstdag en in 1964 op beide
kerstdagen. Ook in 1965 vielen er lichte sneeuwbuitjes met kerst, maar alleen 1964 voldoet dus aan het
criterium van een witte kerst. In de vorige eeuwen was voor zover kan worden nagegaan soms vier jaar
achtereen sprake van een witte kerst, maar soms liet de volgende ook wel eens meer dan twintig jaar op
zich wachten.
Sneeuw met kerst in de laatste jaren
Aan de vooravond van kerst 2000 viel in een deel van het land sneeuw; in het noorden en oosten 6-10 cm.
Hier was toen sprake een witte kerst. De Bilt kreeg slechts een dun laagje sneeuw dat onderbroken was,
zodat ook kerst 2000 niet landelijk als witte kerst telde. In 2001 vielen er alleen op tweede kerstdag
winterse buien maar van een witte kerst was ook toen geen sprake. Kerst 2004 bood lichte vorst in de nacht
van eerste op tweede kerstdag, maar geen sneeuw van betekenis. In 2005 viel er op tweede kerstdag sneeuw
vooral in het noorden van het land.
Bron: KNMI.nl